Eerste Ideetjes

...

Gesprek met Griet Van Dierdonck

Foto's van C.'s klas en enkele daar gebruikte schema's.





Vooropgestelde vragenlijst: LINK
Verslag gesprek door Nena: LINK

Lectuur

En dan ... En dan ...?
Tijd verhelderen voor mensen met autisme
Steven Degrieck




En dan ... en dan ...? is het eerste boek dat alle kennis rond het gebruik van dagschema's voor mensen met autisme op een systematische manier bijeenbrengt.

Bestaande Hulpmiddelen

TIME TIMER

Hoe werkt de Time Timer?
Om de Time Timer aan te zetten beweeg je de rode schijf tegen de klok in naar de gewenste tijd. De rode schijf verdwijnt wanneer de tijd verstrijkt, totdat de rode schijf geheel verdwenen is. De rode schijf kan heen en weer bewogen worden zonder dat het mechanisme beschadigd wordt.

Time Timer stickervellen

Stikkervellen voor de Time Timer. Hiermee kunnen door middel van plaatjes activiteiten op de Time Timer indelen.

De stickervellen zijn verkrijgbaar met of zonder tekst.De time timer wordt frequent gebruikt in de Hoge kouter en andere opvangcentra en scholen.

TIME TIMER HORLOGE

• Time Timer functie (tot 60 minuten)

• Optioneel Timer alarm

• Comfortabele horlogeband

• Duurzame roestvrijstalen behuizing

• Waterdicht tot 30 meter

• Eenvoudige bediening

• Achtergrondverlichting

• Sportief ontwerp

• Verkrijgbaar in kinder model en volwassen model

Opmerking Hoge Kouter :Te klein en te complex om in te stellen voor de jonge kinderen.

WIM WEKKER

De tijd wordt ingesteld en bij het indrukken van de startknop branden alle lichtjes. Per één twintigste deel van de ingestelde tijd dooft er één lichte tot de volledige tijd is verstreken. Op da moment dooft het laatste lichtje en gaat de onderste horizontale rij van vier lichtjes flikkeren tegelijk met een akoestisch signaal. Op die manier is het voor de gebruiker steeds duidelijk te zien hoeveel tijd er reeds verstreken is en hoeveel tijd nog te gaan.

De wekker is instelbaar van 1minuut tot 1uur en binnen dat bereik zijn alle tijdsinstellingen mogelijk.

Opmerking Hoge Kouter :

Bestaat enkel digitaal; niet evident voor gebruik in een slaapkamer.

KLEURENKLOK

Een Kleurenklok is een klok, waarop vaste tijdseenheden met kleuren zijn aangeduid (bijv. rood = 2,5 minuten en geel = 20 minuten).
Je kunt op een Kleurenklok dus niet de tijd zien, maar wel een tijdsblok aangeven (er zit maar 1 wijzer op de klok). Met dit hulpmiddel wordt een bepaalde periode voor een kind met bijv. autisme visueel afgebakend, waardoor overgangen naar volgende activiteiten minder moeizaam verlopen

GRIP

De Gripopdetijd methode kent tijdeenheden in kleur. Wanneer een kind een activiteit wil uitvoeren van bijvoorbeeld een kwartier, kan het zelf het horloge daarop instellen en zelfstandig beginnen en eindigen met de activiteit.

De Gripopdetijd produkten hebben alleen een minutenwijzer.
De minutenwijzer wordt aan het begin van een gekleurd tijdvlak geplaatst door aan het knopje te draaien. De minutenwijzer zal zoals bij elk uurwerk gaan lopen. Wanneer de wijzer aan het einde van het gekleurde tijdvlak staat, weet het kind dat de ingestelde tijd voor de activiteit voorbij is.

Met deze methode geef je het kind houvast en een beter besef van tijd.

ANDERE

Algemene Probleemstelling

“Hoeveel tijd hebben we nog?” Is een veel gestelde vraag. Verstreken tijd is een abstract begrip, dat moeilijk te begrijpen is en nog moeilijker te beheren. Maar het beheren van tijd is de eerste stap naar zelfstandigheid voor velen. Het is daarom belangrijk het begrip verstreken tijd duidelijk te begrijpen om het efficiënt gebruiken van tijd te bevorderen.

Jongeren met autisme zitten met een aantal vragen in hun hoofd waarop hen geen duidelijk antwoord kan gegeven worden.

Er wordt gezocht naar een klok die 12 of 24uur kan overbruggen en die visueel duidelijk maak dat de tijd vermindert. Dit zou de kinderen helpen duidelijkheid te krijgen op vragen als ‘hoe lang nog voor ik mag opstaan’, ‘wanneer komt zus thuis’, ‘hoe lang nog voor we gaan eten,…’

Voorstelling van de cliënt

Algemene gegevens van de cliënt :

• Naam : C.

• Geslacht : Man

• Nationaliteit : Belg

• Status : Ongehuwd

• Leeftijd : 18 jaar

• Woonsituatie : Bij de ouders

• Diagnose : Autisme

Matige mentale beperking (totaal IQ 54)

ADHD

Dyslexie

• Onderwijs : Buitengewoon secundair onderwijs, opleidingsvorm 2

Er is een groot verschil tussen het cognitief en sociaal-emotioneel functioneren van C. Door zijn autisme heeft hij een grote nood aan structuur en voorspelbaarheid hierdoor zijn visualisaties aangewezen. Veranderingen zijn heel moeilijk, deze moeten op tijd worden aangekondigd.

Bij de overgang naar de school was hij heel onrustig, door zijn dagschema en het gebruik van de time-timer kreeg hij meer zekerheid waardoor hij tot rust kon komen.

Als de dingen duidelijk zijn voor C, is hij gekend als een lieve en attente jongen. Hij zit vaak met dingen in zijn hoofd als er iets veranderde. Hij moet hierover kunnen praten hiervoor gaat C wekelijks op gesprek.

C. heeft een goede zelfredzaamheid.Hij wordt aanvaard door zijn leeftijdsgenoten.Nood aan structuur en voorspelbaarheid zijn heel belangrijk. Een consequente aanpak en duidelijke afspraken zijn een must voor C.

Tijd is een belangrijk gegeven. Momenteel gebruikt hij visualisaties waar met kleine klokjes het (les) uur aangeduid word, op deze manier vind hij houvast in zijn dag.

Er is een grote nood aan duidelijkheid rond de tijd. C raakt gespannen wanneer hij dingen niet weet vb: wanneer hij op gesprek moet komen, bij wie dit zal zijn,… Voor zijn wekelijkse gesprekken heeft hij een schrift waarin alle data en uren genoteerd staan.

’s Nachts maakt C. geregeld zijn ouders wakker, hij heeft dan geen idee hoe laat het is en heeft geen inzicht in het feit of hij nog moet verder slapen of niet.

C. is vaak bezig met ‘Hoe laat is het?’ ‘Wanneer is het pauze?’ ‘Wanneer is de volgende activiteit?’ ‘Wanneer komt papa?’ ‘Zou papa al aangekomen zijn?’ Hij maakt zich hier druk in en komt pas tot rust wanneer de dingen voor hem duidelijk zijn.

Een aantal uitspraken van C. die wijzen op het belang van tijd:

• ‘Ik weet niet wanneer het tijd is om op te staan ’s morgens. Ik wacht tot mama of papa me komt wakker maken.’

• ‘Ik ben bezorgd dat ik niet op tijd kan gaan slapen.’

• ‘Ik jaag me op voor de schoolbus, ik ben bang dat ik niet op tijd zou zijn.’

Ergotherapie

Net na de opdrachtstelling zaten we even samen met de 2 studentes ergotherapie, Nena Verleyen en Justine Vanhee, die over dit onderwerp al wat informatie hadden opgezocht en ook de eerste contacten met de cliënt hadden gelegd.

Hierdoor konden we zelf onze eerste afspraken maken en was heel wat informatie op voorhand beschikbaar

Opdrachtomschrijving

In de Hoge Kouter (BuSO en semi-internaat voor jongeren met een mentale handicap) zijn we voor onze jongeren met autisme op zoek naar een soort klok die 12 of 24 uur kan overbruggen en die visueel duidelijk maakt dat de tijd vermindert. Dit zou hen kunnen helpen om duidelijkheid te krijgen op vragen als ‘hoe lang nog voor ik mag opstaan’, ‘wanneer komt zus thuis’, ‘hoe lang nog voor we gaan eten’.

Er bestaan wel een aantal zaken op de markt, maar die lijken toch niet helemaal wat we zoeken.

• Er is de Time Timer, dit is een soort klok waarop 1uur ‘afgeteld’ kan worden, een rode schijf tikt weg naarmate de tijd verminderd. We werken hier frequent mee.

• De Time Timer bestaat ook in combinatie met een polshorloge (12 uur kan afgeteld worden), maar dit is voor onze jongeren zeer klein en complex om in te stellen.

• De Triangel bracht ooit de ‘Wim Wekker’ op de markt, maar dit bestaat momenteel enkel digitaal (op computer dus - wat niet evident is voor gebruik in een slaapkamer bv.)

• Op bezoek in de Achtkanter zagen we een wandklok die ook een aftelfunctie had (lichtjes die weggaan).